“Kur’ân’ın Öğrettiği Kavramlar” serisinin bu sayısında “din” kavramını ele aldık. Günlük hayatta çokça dillendirdiğimiz ve de duyduğumuz kavramların başında din gelir. Dinin doğru tanımını tespit etmek, Kur’ân’ın pek çok âyetini doğru anlamamızı sağlayacak. Dahası dinin fıtratla olan yakın ilişkisi görülecek, böylelikle din-bilim ayrılığının ne kadar fahiş bir hata olduğu görülmüş olacak. Öte yandan Allah’ın dininin [...]
Kur’ân’da, Muhammed sallallâhu aleyhi ve sellem’in son nebî olduğunu bildiren ve buna işaret eden âyetler olmasaydı ve bizler nebî beklentisi içerisinde olan bir ümmetin mensupları olsaydık, kendisinin Allah tarafından gönderilmiş nebî olduğunu söyleyen birinin çıktığını duyduğumuzda ya da onunla karşılaştığımızda neler hisseder, dahası nasıl bir tepki verirdik? Beklenen bir nebîye tâbî olmama ile yalancı birinin [...]
Öteden beri fıkıh külliyatında velileri tarafından küçüklerin evlendirilmesine cevaz verilmiştir. Bu hükme varılırken bazı âyetlerden istidlaller yapılmış, Hz. Âîşe'nin küçük yaşta evlendirilmesi başta olmak üzere birtakım rivayetlerden söz edilmiş, hüküm üzerinde icmâ olduğundan bahsedilmiş, kıyas metodu kullanılmış, ayrıca bu hükmün maslahata mebni olduğu söylenmiştir. İslam coğrafyasında yüzyıllarca bu hükmün uygulanmasından kaynaklanan sosyal, hukuki ve psikolojik [...]
Fıkhın en tartışmalı konularından birisi hiç şüphesiz “küçüklerin evlendirilmesi” meselesidir. Tefsir ve fıkıh kaynaklarında söz kesme veya nişanlama gibi örfi bir takım uygulamalar olarak yorumlanmak istenen bu mesele, kaynaklardaki buluğ öncesi cinselliğin zikredildiği tartışmalara bakılacak olursa, gerçek bir nikâh olgusu çerçevesinde ele alınmış ve kızların küçük yaşta evlendirilebileceği yönünde görüşler serdedilmiştir. Bu çarpık düşüncenin başta [...]
Dr. Fatih Orum'un kaleme aldığı bu çalışmada, Hanefi mezhebinin tarihi seyri içerisinde yatsı namazının son vaktine dair görüşün nasıl bir evrim geçirdiği ve bunun temellendirilmesinin ne şekilde yapıldığı üzerinde durulmuştur. Çalışmanın tamamını aşağıdaki linkten indirebilirsiniz: Yatsı Namazının Son Vaktine Dair Görüşün Hanefi Mezhebindeki Evrimi ve Temelleriİndir
Yazımızda Muhammed suresinin 4. ayetiyle ilgili olarak; önce ayete dair geleneksel bakış açısını ortaya koymaya, ardından da ayeti Kur’ân bütünlüğü içerisinde ele almaya çalışacağız. Ayetin metni ve meali şöyledir: فَاِذَا لَق۪يتُمُ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا فَضَرْبَ الرِّقَابِۜ حَتّٰٓى اِذَٓا اَثْخَنْتُمُوهُمْ فَشُدُّوا الْوَثَاقَۙ فَاِمَّا مَناًّ بَعْدُ وَاِمَّا فِدَٓاءً حَتّٰى تَضَعَ الْحَرْبُ اَوْزَارَهَاۚۛ ذٰلِكَۜۛ وَلَوْ يَشَٓاءُ اللّٰهُ لَانْتَصَرَ مِنْهُمْۙ [...]
Kur’ân’ı anlamanın bir usulü olduğunu ve bizzat Kur’ân’ın bu usulün hem yolunu gösterip kavramlarını bildirdiğini hem de örneklerini verdiğini biliyoruz. Kur’ân, insanların din adına Allah’ın yanı sıra kullara da kulluk etmemeleri için Kur’ân’ın açıklanması hususunda tek söz sahibinin Allah olduğunu bildirir. Yüce Allah Hûd suresinin ilk ayetlerinde şöyle buyurur: "Elif, Lâm, Râ. Bu öyle bir [...]
Bilindiği üzere kul ile Allah arasındaki ilişkilerden (ibâdât) insanlar arası ilişkilere (muâmelât); suç-ceza meselelerinden (ukûbât) devletlerarası ilişkilere (siyer), velhasıl kişi ve toplum hayatının her safhasına dair düzenlemeleri ele alan fıkhın yöntemini; hükme varmada kullandığı kaynak ve gözettiği ilkeleri kendine konu edinen ve “fıkıh usûlü (usûlü’l-fıkh)” denilen bir bilim dalı vardır. Fıkhın ana malzemesi ayet ve [...]
Keyif Verici Ama Hatalı Bir Akıl Yürütme! Felsefeciler ve mantıkçılar, otoriteye ya da geçmişe atıfta bulunarak bir düşüncenin ispatı ya da reddini bir mantık hatası yani yanlış akıl yürütme olduğunu[1] söylüyor olsalar da, Kur’ân kültüründen uzak zihinler için “bu kadar kişi yanılıyor da, sen mi doğru söylüyorsun?!” türünden bir söylem çok etkileyici olsa gerek! Düşünsenize [...]
Giriş Geleneksel Kitap-Sünnet ilişkisine göre, Sünnet bazen Kitab’ın bildirdiklerini onaylar (teyid), bazen onun hükümlerini açıklar (tebyin), bazen de Kitap’ta bulunmayan birtakım helal ve haramlar koyar (teşri). Sünnetin Kitab’ı beyanı ise bazen Kitab’ın genel ifadelerini daraltma (tahsis) bazen mutlak hükümlerini sınırlama (takyid) bazen de Kitab’ın bir takım hükümlerini ortadan kaldırma (nesh) şeklinde gerçekleşir. Sünneti Kitap karşısında [...]
