Kategori: Yazarlarımız
-
Bir Beşerî Teşrî Faaliyeti: Oruç Keffâreti / Dr. Fatih Orum
Amaç imtihan olduğu için,[1] insan, isterse sınırları aşabilecek güçte yaratılmıştır. Hüküm bildiren pek çok âyetin sonunda, insandan sınırları aşmamasının istenmesi[2] bunu gösterir. Gerçekten de insan bu konuda o kadar cüretkârdır ki, Kur’ân’ın ifadesiyle, Allah’a din öğretmeye dahi kalkar. O şöyle buyurur: “De ki; Allah’a dininizi siz mi öğreteceksiniz? O, göklerde ve yerde her ne varsa…
-
Kur’an’ı Anlamada Usûlün Önemi / Dr. Fatih Orum
Yüce Allah her şeye bir ölçü koymuştur. O, şöyle buyurur: “Şüphesiz Allah her şey için bir ölçü koymuştur.” (Talâk 65/3) Şu âyet de Allah’ın katında, her şeyin bir ölçüye göre olduğunu gösterir: “Onun katında her şey bir ölçüye göredir.” (Ra’d 13/8) O’nun varlıkları yaratması da hep bir ölçüye göredir. İlgili âyet şöyledir: “Biz, her şeyi…
-
Meyl Kelimesi Örneğinde Kur’an’ın Kendi Kavramlarını Anlamlandırması
Türkçe’de de kullandığımız meyletme ifadesinin aslı Arapça الميل (meyl) kelimesidir ve Kur’an’da üç ayette karşımıza çıkmaktadır. م ي ل kök harflerinden oluşan kelimenin mâzî fiil hali مال şeklindedir. Arapça sözlükler kelimeye ortadan ayrılıp iki yandan birine doğru sapma anlamını vermektedirler (1). ملت إلى فلان ifadesinin “filan kişiye yardım ettim, destek verdim” anlamına geldiği, sözlüklerin ifadeleri…
-
س – ر – ق Se – Ra – Qa
سَرَقَ – يَسْرِقُ – سَرِقَة Hırsızlık yapmak, çalmak anlamındaki kelimeye sözlüklerde “kişinin alma hakkına sahip olmadığı bir şeyi gizlice alması, çalması” anlamı verilir. Kur’an’da 7 ayette 9 kez geçer. Hırsız anlamındaki ism-i fâili سارق şeklinde olan kelimeyi Kur’an adi hırsızlıktan ayırarak belli şartları taşıyan nitelikli hırsızlık olarak tanımlamaktadır: فَلَمَّا جَهَّزَهُمْ بِجَهَازِهِمْ جَعَلَ السِّقَايَةَ فِي رَحْلِ…
-
ق – ط – ع Qa – Ta – A
قَطَعَ – يَقْطَعُ – قَطْع İster cisim, ister tasavvur olsun bir şeyi aralarında bir aralık ya da yarık oluşacak şekilde ayırmak, kesmek, bir cismin bazı parçalarını diğerlerinden ayırarak bölmek anlamına gelir. Kur’an’da bu kökten kelimeler 36 kez kullanılmıştır. Bu kullanımların 7 tanesi dışındakiler çeşitli bâblarda fiildir. Sülâsî Mücerred Bâbı قَطَعَ Kur’an’da fiilin bu bâbdaki kullanımlarından…
-
د ب ر De – Be – Ra
دبَرَ – يَدبُر – دَبْرًا – دُبُورًا دبر debera fiili “bir şeyin arkasından, peşinden gitmek” anlamındadır, bu yüzden Süreyyâ yıldızını takip eden yıldıza الدبران Deberân denilmiştir. دبر الشي bir şeyin arkası anlamına gelir. Kur’ân’da bu kökten türemiş kelimeler 44 kez kullanılmaktadır. دُُبُر kelimesinin önün zıttı olarak “arka” anlamında kullanımı Kur’an’dan tespit edilebilir: … إِنْ كَانَ…
-
Kur’an’a Göre Savaşmayı Gerektiren Durumlar
Rabbimiz dünya hayatında bizleri ağır bir imtihandan geçireceğini bildirmektedir: وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنْفُسِ وَالثَّمَرَاتِ ۗ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ Mallarınızdan, canlarınızdan ve ürünlerinizden eksilterek, sizi biraz korku ve biraz açlıkla yıpratıcı bir imtihandan geçireceğiz, bundan kaçış olmaz. Sen sabırlı davrananlara müjde ver. (Bakara 2/155) Can, mal ve korku ile sınanacağımız bu imtihandan…
-
Sorgulanmamış “Sorgulama”
Günümüzde Sorgulama Anlayışı Sorgulama kelimesi “bir konuyu sorular sorup cevaplar vererek araştırma” şeklinde tarif edilebilir. Bu durumda gerçeğin tespit edilmesi için yapılması gereken en önemli şeylerden biri, belki de ilkidir. Ancak doğru cevapların alınabilmesi için doğru soruların sorulabilmesi, bu soruların doğru cevaplarına ulaştıracak doğru çalışmaların yapılması gerekir. İnançla ilgili konularda sorgulama kelimesi teslimiyetin zıttı olarak…
-
Kur’an’daki İki Farklı Gizleme İfadesi: الكتمان Kitmân ve الإخفاء İhfâ
Giriş Yüce Allah’ın hiçbir işini gelişigüzel yaptığı düşünülemez. Aksine her işini bir ölçüye göre yaptığını kendisi bildirmektedir(1). Bu durum Kur’an’da kullanmayı tercih ettiği kelimeler için de geçerlidir. Kur’an’daki iki farklı kelimeye bizim aynı anlamı veriyor olmamız bu kelimelerin aralarında hiçbir fark olmadığını göstermez. Diğer bir ifadeyle Allah’ın Kitabında birbirlerinin yerine kullanılabilecek, mutlak anlamda eşanlamlı diyebileceğimiz…
-
Kur’an’da Rasul Kelimesinin Kitap Anlamında Kullanımı
Kur’an’da peygamber kelimesinin geçmediğini, bu kelimenin Arapça bile olmadığını ve dilimize Farsça’dan girdiğini biliyoruz. Yine bu kelimenin Kur’an’ın iki önemli kavramı olan rasul ve nebî kavramlarının hiçbirini karşılamadığını da bilyoruz. Bu kavramları kısaca tarif etmek gerektiğinde nebî için “Allah’ın kendisine risaletle ilgili vahiy göndermek suretiyle değerini yükselttiği kişi”, rasul için ise “Allah’ın ayetlerini insanlara ulaştıran…